هنرهای رزمی و ورزشهای حفظ سلامتی از حدود 2500سال قبل ¡در چین باستان گسترش یافته و رشد کردلذا آن زمان ¡ورزشکاران و فلاسفه چینی اثر درمانی و حفظ سلامتی این ورزشها را دریافتند .آنها فهمیدند که حرکاتی که در این ورزشها انجام می شوند¡نه تنها در حفظ و پسشرفت سلامتی ورزشکاران تأثیر مهمی دارند .بلکه در درمان بسیاری از بیماریهای جسمی و روحی نیز ¡کاربردهای فروانی دارند .بطوریکه در طول تاریخ چین باستان همواره اساتید فنون شرقی طبیبان ماهر و مشهوری نیز در درمان بیماریها بوده اند و این علوم عملی را طی سالهای متمادی سینه به سینه به نسلهای بعدی و شاگردان خود آموزش داده و این علوم را نیز کاملاًفراگیر نموده اند .

امروزه میلیونها نفر در سرتاسر دنیا با این ورزشها آشنا بوده و با انجام آنها از اثرات فوری و تأخیری آنها در کمک به درمان بیماریهای خود و حفظ سلامتی خود¡سود می برند .

دو نوع از رایج ترین این ورزشها¡چی گونگ و تای چی کو آن می باشند .

تئوریهای بنیادین فنون شرقی :

همه اساتید رزمی و نیز تمامی پزشکانی که با روشهای شرقی بیماران خود را درمان می کنند¡در طول سالیان کارکرد خود¡درک می کنند که دراین علوم رموزی نهفته است که قابل توجیه و درک با تئوریهای غربی و عادی ورزشی و پزشکی نمی باشند .مثلاًاساتید کونگ فو مستحضرند که در صورت آگاهی از این فنون¡می توانند ضرباتی به مراتب قویتر و موثرتر از حالت طبیعی وارد کنند حتی گاهی این ضربات دارای قدرتی چندین برابر ضربات افراد با حجم عضلاتی بیشتر خواهد بود و حتماًباید قدرت مخرب آنها کنترل شود .در هر حال دو تئوری اصلی¡بنیان ورزشهای رزمی و طب سنتی جنوب شرقی آسیا راتشکیل می دهند که عبارتند از :

تئوری Qi

تئوری Yin &Yang

تئوری Qi(چی )یا انرژی حیاتی :

چینی ها معتقدند که در بدن هر موجودی به دنیا آمده (اعم اززنده و غیر زنده )جریانی از انرژی وجود دادرد که آنرا با Qi(در زبان ژاپنی )می نامند .این انرژی بطور مداوم در جهان هستی در جریان بوده و الهام بخش دانشمندان علوم شرقی است .در اصل هیچ انرژی بدون وجود این انرژی هویتی نداشته و حتی اشیای بی جان نیز در وجود خود این انرژی نهفته را دارند .کوهها ¡رودخانه ها¡دریاها¡درختان و ...همه و همه دارای Qiبوده و به این طریق بر روی یکدیگر و سایر اجزای طبیعت تأثیر می گذارند .

در بدن انسان نیز 14کانال یا مسیر اصلی وجود دارند که در علوم چینی¡به آنها مریدین (Meridians)

می گویند و انرژی حیاتی انسان در این مریدینها جریان دارد و پدیده های تنفس ¡گردش خون¡دفع سموم¡فعالیتهای گوارشی و تولید مثل همگی تحت کنترل جریان چی در بدن انسان می باشد و جریان یافتن چی در 14 مریدن بدن ضامن سلامت کل بدن و ایجاد کننده قدرت جاری در بدن انسان می باشد .مریدینها بمانند رودخانه های جاری در بدن می باشند که همانطور که منشأ رودخانه ها از کوهها و مقصد آنها دریاها می باشند .مریدینها نیز از اندامهای بدن اعم از دستها و پاها منشأ گرفه و در تنه بدن انسان خاتمه می یابند .

نام¡مسیر و عملکرد هر کدام از این مریدینها¡خود مبحث عظیمی است که انشا ا .. در مباحث بعدی در مورد آنها به تفضیل صحبت خواهیم نمود .تنها لازم می دانم¡در اینجا به ذکر این نکته بسنده کنم که بسیاری از اعمال بدن انسان به جریان Qiدر این مریدینها وابسته است بطور مثال یک ضرب المثل چینی می گوید که :

عوام با شکم خود تنفس می کنند اما خردمندان با پاشنه پای خویش .

این ضرب المثل نشان می دهد که برای انجام یک تنفس عمیق و اساسی ¡از جریان Qiدر مریدینهایی استفاده می شود که تا پاشنه پاهایمان ادامه دارند .

تئوری یین ویان ( Yin &Yang):

یین و یان دو انرژی متضاد در جهان هستی هستند که همواره با یکدیگر در تعادل و تعامل هستند .یان انرژی گرمی¡برتری¡حرارت¡بلندی¡خشم و زیادی بوده و یین انرژی سردی¡پستی¡برودت¡خونسردی می باشد .

این دو انرژی در تمام عالم¡همانند دو کفه ترازو ب هم در تعامل بوده و بالا رفتن یکی باعث پایین آمدن دیگری می شود و بر عکس .مثلاًاگر یک جسم داغ و یک جسم سرد در تماس با یکدیگر و در کنار هم قرار می گیرند¡پس از مدتی ¡گرمای جسم داغ¡باعث گرم شدن جسم سرد و سرمای جسم سرد باعث خنک شدن جسم داغ خواهد شد .

در همه جای کره زمین نیز این تعادل بین یین و یان مشاهده می گردد .بعنوان مثال در ازای کوههای سر به فلک کشیده دره ها و گودالهای بسیار عمیقی نیز وجود دارند که باآنها در تعادل می باشند .

در بدن انسان وجود این تعادل بسیار مهم است و هر گونه به هم خوردگی در تعادل بین یین و یان در بدن انسان باعث بیماری و خرابی در سیستم عملکرد بدن می شود .مریدینهای بدن انسان نیز به دو دسته مریدینهای یین و مریدینهای یان تقسیم می شوندکه در تعادل با یکدیگر باید سلامت وجودی انسان را حفظ نمایند و این چرخه اساسی رمز قدرت چی گونگ و تای چی است .در این ورزشها جریان صحیح Qi در مریدینها باعث ایجاد تعادل بین یین و یان شده و بدین طریق باعث ایجاد سلامتی دائمی در بدن انسان می شود .پس ملاحظه می کنیم که اصول تمام ورزشهای رزمی چینی بر همین دو اصل استوار است و قدرتهای ماروای طبیعی که بطور مثال در کاهنان معبد شائولین دیده می شود¡همگی از همین دو اصل منشأ می گیرند .

دانستن اصول پایه این ورزشها¡ما را با تمامی آنها آشنا می سازد وقادر به فراگیری انها خواهیم بود¡پس می ببینیم که در عمل مسئله بسیار ظریف می باشد .اما در عین حال با سادگی بسیار زیبایی و نیز با هارمونی دقیقی همراه است .بطوریکه تمامی هنر جویان رشته های رزمی چینی پس از درک کامل و بنیادین اصول آنها به چنان سطحی از آرامش و تمرکز دست پیدا می کنند که انجام اعمالی که مردم عادی آنرا خارق العاده می پندارند برایشان امری دور از دسترسی نمی باشد .

با تشکر از دکتر اسلام پرست فارغ التحصیل طب سوزنی و چی کونگ از دانشکده پکن